بررسی نقش صنایع دستی در اقتصاد خانوارهای روستایی (مطالعه موردی بخش مرکزی شهرستان ایلام)

صنایع دستی از جمله صنایع ریشه دار در مناطق روستایی است و به جرأت می توان گفت روستاها خاستگاه این صنایع محسوب می شوند. همچنین این صنایع نقش موثری در اقتصاد محلی و ملی دارند. به عبارتی از دلایل اصلی توجه به صنایع دستی می توان به نقش آن در معیشت پایدار خانوار روستایی، اشتغال نیروی انسانی، دسترسی به مواد اولیه ی ساده و ارزان، پر کردن اوقات فراغت و بیکاری روستاییان، جلوگیری از مهاجرت های گسترده ی فصلی و بالاخص کاهش فقر روستایی اشاره نمود. از دیگر ویژگی های ارزنده ی صنایع دستی می توان به غیر وابسته بودن، قابلیت ایجاد و توسعه این صنایع در مناطق شهری، روستایی و عشایری، عدم نیاز به کارشناسان خارجی، ارزش افزوده بالا، مکمل صنعت گردشگری، فاقد آثار مخرب زیست محیطی، ایجاد درآمد مکمل و ... اشاره کرد. در مجموع چنین استنباط می شود که صنایع دستی در معیشت خانوار های روستایی نقشی اساسی دارد و با ایجاد اشتغال در خانوار روستایی نیز تاثیر به سزایی دارد. بر این اساس در این پژوهش سعی شده تا با جمع آوری اطلاعات لازم به بررسی نقش صنایع دستی در اقتصاد خانوار روستایی پرداخته شود. هدف کلی از این تحقیق بررسی نقش صنایع دستی در اقتصاد خانوار های روستایی بخش مرکزی شهرستان ایلام می باشد. پژوهش حاضر بر مبنای ماهیت و روش از نوع توصیفی-تحلیلی بوده و برای جمع آوری اطلاعات از روش کتابخانه ای و پیمایشی استفاده شده است. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 358 نفر تعیین شد. برای تحلیل داده ها از نرم افزار آماری spss ، آزمون آماری t یک نمونه ای و آزمون کای دو و آزمون توکی استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان داده که صنایع دستی در محدوده ی مورد مطالعه توانسته است به ایجاد اشتغال و افزایش درآمد خانوارهای مورد بررسی کمک موثری بنماید. در بررسی تاثیر صنایع دستی بر میزان خود اتکایی اقتصادی خانوارها نیز اثر مثبت آن مورد تایید قرار گرفته است. رونق صنایع دستی در محدوده ی مورد مطالعه همچنین بر تثبیت نسبی جمعیت در سکونت گاه ها و کاهش روند مهاجرت های روستایی اثر گذار بوده است.